Orhan Veli Kanık’ın (13 Nisan 1914 – 14 Kasım 1950) vefatının 70. Yıldönümüne bir ay kaldı nerdeyse. 36 yaşında Ankara’da yaşadığı talihsiz bir kaza sonrasında İstanbul’da hayata gözlerini yuman şairin kaleme aldığı otobiyografisi de hayatı gibi sade ve etkili: “1914’te doğdum, Galatasaray ve Ankara Liseleriyle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde okudum. Şiir kitaplarım: Garip, Vazgeçemediğim, Destan Gibi, Yenisi…”
Orhan Veli’nin çocukluğunu doya doya yaşadığı İstanbul’dan ayrılması, Mızıka-yı Hümâyun’da klarnist olan babası Mehmet Veli Bey’in (1881-1953) Cumhuriyet’in ilanıyla Musiki Muallim Mektebi ve Riyaset-i Cumhur Bando heyeti vazifeleri dolayısıyla Ankara’ya taşınması mecburiyetindendir.
1925’te Galatasaray Lisesi ilk mektebinin 4. sınıfından Ankara Taş Mektebi beşinci sınıf talebesi olarak yazılan Orhan Veli; Ortaokul ve liseyi de Ankara Erkek’te okuyor. Talebeliğini, şairliğini, unutulmaz dostlukları, aşkları ve memuriyet hayatını hep Ankara’da yaşıyor. 1932’den sonra üniversite bahanesiyle İstanbul’da geçen yılları ve bir türlü bitmeyen fakülte… Sonra ver elini Ankara… 1941’de gittiği askerliği ise 1944’te Gelibolu’da teğmen rütbesiyle tamamlıyor.
1945’ten sonra ise kısacık bir zaman içinde meyusiyetler, kısa süren memuriyeti, Yaprak’ın yayımlama telaşları, siyasi çalkantılar, bir türlü rayına oturmayan hayat, ayakta kalma çabaları sürüp gidiyor. Ankara-İstanbul ise gidilip gelinen bir yer o yıllarda…
14 Kasım 1950’de Ankara’da geçirdiği bir kazadan iki gün sonra İstanbul’da hayatını yitiren Orhan Veli’nin yaşadıkları / yazdıkları kitaplarda, fotoğraflarda acı-tatlı hatıralar olarak hâlâ canlı duruyor. Sahaflarda, özel arşivlerde zuhur eden mektup, belge, şiir ve fotoğraflar ise tazeliyor bu hatıraları.
İşte bu güzel hatıralardan bir kare fotoğraf:
Ankara Taş Mektep Hatırası: “Tanpınar’ın Talebesi Orhan Veli”
Bu kare, 1928’de Ankara’da Taş Mektep önünde çekilmiş. Mektep hocaları arasında Ahmet Hamdi Tanpınar da var. Oturanlar arasında sol başta duruyor… Şiir çalışmalarında büyük katkı verdiği talebesi Orhan Veli Kanık ise arkadan ikinci sırada sağdan ikinci sima. Anadolu Sahaf Gökhan Tuğ’un himmetiyle arşive eklenen bu fotoğraf, Orhan Veli’nin fotoğraf albümü içindeki eksik bir kareyi tamamlayacak güzellikte.
(Fotoğraf: Yusuf Çağlar arşivi)